کنتاکتور چیست؟
کنتاکتور چیست؟
در این مقاله قصد داریم تا شما را با کنتاکتور آشنا کنیم تا با نحوه کارکرد و چگونگی استفاده از آن بیشتر آشنا شویم.
کنتاکتور یک کلید قابل کنترل می باشد که به صورت الکترونیکی کار میکند و نقش بسیار مهمی در تابلو برق بر عهده دارد؛ به صورتی که نقش آن اصلا قابل انکار نبوده و حتی حیاتی می باشد. کنتاکتور ها نقشی شبیه رله ها را دارند ولی با این تفاوت که در مقیاس و آمپراژ بسیار بالاتر مورد استفاده قرار می گیرند.
یکی از معروف ترین و با کیفیت ترین کنتاکتورهایی که در دنیا مورد استفاده قرار می گیرند، کنتاکتورهای اشنایدر می باشند که دارای کیفیت و طول عمر بسیار بالایی می باشند.
چگونگی عملکرد کنتاکتور
به طور رایج کنتاکتورها دارای دو عدد هسته می باشند که یکی از آنها متحرک و دیگری به صورت ثابت کار میکند، هنگامی که ولتاژ از هسته عبور میکند، یک میدان الکترومغناطیسی ایجاد شده که با استفاده از آن، وضعیت و چگونگی عملکرد کنتاکت های داخل قطعه مشخص خواهد شد.
با توجه به وجود قسمت ثابت و قسمت متحرک در کنتاکتور، قسمت ثابت با استفاده از یک فنر از قسمت متحرک جدا شده و در کنار آنها تعدادی کنتاکت به صورت عایق متصل شده اند.
فواید استفاده ازکنتاکتور چیست؟
- کنترل از راه دور چندین محل.
- امکان شخصی سازی طراحی در مدار فرمان اتوماتیک وجود دارد.
- دارای امنیت و اطمینان بسیار بالاتری نسبت به کلیدهای دستی صنعتی می باشد.
- دارای طول عمر و قدرت بالاتری نسبت به کلیدهای دستی صنعتی می باشد.
- دارای سرعت قطع و اتصال مجدد بالایی می باشد.
حال میخواهیم به تفاوت کنتاکتور و کلید بپردازیم
- کنتاکتورها به دلیل عدم وجود سائیدگی مکانیکی روی هم هنگام قطع و وصل کنتاکت ها، دارای طول عمر بیشتری نسبت به مابقی کلیدها می باشند.
- اطمینان حفاظت از سایر دستگاه ها توسط کنتاکتور،بالاتر می باشد.
- در صورت بروز قطعی برق، مدار مصرف کننده نیز قطع خواهد شد و در صورت وصل مجدد، به استارت نیاز است تا از خطرات ناگهانی وصل جلوگیری به عمل آید.
- امکان ایجاد مدار فرمان وجود دارد.
- از چندین نقطه میتوان قطع و وصل مصرف کننده را انجام داد.
توضیح کامل کار کنتاکتور
هنگامی که برق وارد بوبین می شود، یک میدان الکترومغناطیسی به وجود می آید.
کنتاکت متحرک کنتاکتور به آرمیچر آهنربا متصل شده‌است و زمانی که یک میدان الکترومغناطیسی به وجود می آید، آرمیچر با تحمل نیرو به طرف کنتاکت ثابت کشیده می‌شود.
در این وضعیت نیروی تولید‌شده به وسیله بوبین، بیشتر از نیروی فنر می باشد و تا وقتی که انرژی بوبین قطع نشود، هر دو کنتاکت در این وضعیت باقی خواهند ماند.
وقتی که انرژی بوبین از بین برود (قطع شود)، نیروی الکترومغناطیسی نیز از بین می رود و صفر می شود و آرمیچر به واسطه ی نیروی فنر به عقب رانده شده و به حالت عادی (حالت خاموش) در می آید.
ورودی بوبین کنتاکتور هم میتواند AC و هم DC باشد و بعضی از بوبین های خاص، در هر دو حالت AC و DC می توانند کار کنند.
یک نکته قابل توجه آن است که به دلیل وجود اکونومایزر(Economizer)، هدر رفت هایی که در کنتاکت ها اتفاق می افتد، به حداقل می رسد(از بین می رود).
در زمان باز و بسته شدن کنتاکت‌ها، یک Arc (قوس الکتریکی) بین آنها به وجود می آید. این قوس الکتریکی باعث بالارفتن دمایی کنتاکت ها شده و در نتیجه ممکن است باعث کاهش طول عمر کنتاکتور شود. با ایجاد قوس الکتریکی، گازهای مضری همچون مونو اکسید ایجاد می شوند. بدین سبب برای روشن و خاموش کردن این فرایند، روش های ویژه ای وجود دارد. قیمت کنتاکتورها بر اساس مقاومت و ولتاژ بوبین تعیین می شود.
از اهم متر جهت بررسی باز و بسته بودن کنتاکت ها استفاده می شود. اهم متر را بین کنتاکت‌های ورودی و خروجی وصل کنید،اگر اهم متر در حال نشان دادن بی نهایت می باشد، یعنی کنتاکت‌ها باز هستند و در صورتی که صفر را نشان می دهد، حاکی از بسته بودن کنتاکت هاست.
برای ساده سازی شرح فرایند، توضیحات زیر را مطالعه بفرمایید:
جریان از مدار کنترل خارجی از کنتاکتور عبور کرده و هسته آهنربا را تحریک خواهد کرد. در نتیجه باعث به وجود آمدن یک میدان الکترومغناطیسی توسط بوبین شده که باعث می شود آرمیچر شروع به چرخش کند. یک کنتاکت معمولا بسته(Normally Closed)، مدار بین کنتاکت ثابت و کنتاکت متحرک را کامل میکند. پس از آن جریان میتواند به واسطه این کنتاکت‌ها وارد بار شود. با حذف جریان، انرژی بوبین نیز قطع شده و نیروی مغناطیسی به صفر خواهد رسید که در این وضعیت نیروی فنر بیشتر بوده و با به عقب کشیدن آرمیچر، مدار را باز میکند.
نظر شما در مورد این مقاله چیست؟
نظرات کاربران
مقاله مرتبط
